MEDITERRANE ZIEKTES
Honden uit Portugal en andere landen rond de Middellandse Zee kunnen besmet zijn met ziektes die in Nederland (nog) niet voorkomen. Dit komt doordat het Nederlandse klimaat niet geschikt is voor de muggen, teken en zandvliegjes die deze ziektes verspreiden.
Alle honden die via onze organisatie worden geplaatst, zijn in Portugal getest op Leishmaniose, Ehrlichiose, Anaplasmose en Dirofilaria (hartworm).
Bij pups is een betrouwbare test pas mogelijk vanaf een leeftijd van zes maanden. Is de pup bij adoptie jonger dan zes maanden, dan heeft er dus nog geen test plaatsgevonden.
LEISHMANIA
Leishmania is een parasiet die bij honden de ziekte leishmaniose veroorzaakt. Deze parasiet komt voor op zandvliegjes in Zuid-Europa en wordt overgedragen wanneer zo’n vliegje een hond prikt.
Ondanks de naam zijn zandvliegjes eigenlijk kleine muggen. Dat maakt voor de ernst van hun beet niets uit: Leishmaniose is een serieuze ziekte waar een hond meestal levenslang mee te maken houdt. Gelukkig is de aandoening wel goed te behandelen.
Het seizoen waarin zandvliegjes actief zijn loopt van mei tot oktober. Ze komen voor in landen als Portugal, Spanje, Frankrijk, Italië, Malta, Griekenland, Turkije, Israël, Egypte, Libië, Tunesië, Algerije en Marokko.
Wanneer een besmet zandvliegje een hond prikt, brengt het de parasiet over via een klein wondje – vaak rond de snuit of oren. Vanuit daar verspreidt de parasiet zich door het lichaam en tast verschillende organen aan.
De eerste symptomen verschijnen meestal pas drie maanden na de besmetting, maar het kan ook jaren duren voordat de ziekte zich openbaart.
Voor zover bekend is Leishmania niet overdraagbaar van hond op mens.
EHRLICHIOSE
Ehrlichiose is een ziekte bij honden die wordt veroorzaakt door de parasiet Ehrlichia. Deze parasiet wordt overgedragen door een specifieke tekensoort die niet in Nederland voorkomt.
Na besmetting kan de parasiet direct klachten veroorzaken, maar in sommige gevallen blijven symptomen jarenlang uit. Het blijft onduidelijk waarom sommige honden nooit ziek worden, terwijl anderen wel klachten ontwikkelen.
Mogelijke ziekteverschijnselen zijn:
- Sloomheid
- Verminderde eetlust
- Licht gewichtsverlies
- Bloedarmoede (zichtbaar via bloedonderzoek)
- Verhoogde bloedingsneiging, zoals een bloedneus, bloed in urine of ontlasting, of bloedingen in de huid
- Verminderde nierfunctie
Na besmetting maakt het lichaam antistoffen aan tegen de parasiet. Die zijn doorgaans vanaf 7 dagen na infectie in het bloed aan te tonen, maar soms duurt het tot 28 dagen voordat ze meetbaar zijn. De parasiet kan levenslang in het lichaam aanwezig blijven, en klachten kunnen zich zelfs jaren later nog voordoen.
Behandeling
Ehrlichiose is meestal goed te behandelen met een antibioticakuur (Doxycycline). Wordt de ziekte in een vroeg stadium ontdekt, dan is genezing goed mogelijk. In chronische gevallen is behandeling lastiger en volledig herstel niet altijd gegarandeerd.
ANAPLASMOSE
Anaplasmose is een ziekte die bij honden wordt veroorzaakt door een parasiet die, net als de ziekte van Lyme, wordt overgedragen door teken. Deze parasiet komt ook voor in Nederlandse teken.
Een teek moet 24 tot 48 uur op de hond zitten en bloed zuigen voordat de ziekteverwekker wordt overgedragen. 1 tot 2 weken na besmetting kunnen de eerste klachten optreden. De prognose is over het algemeen goed, zeker als de behandeling op tijd start.
Mogelijke symptomen zijn:
- Plotselinge lusteloosheid
- Verminderde eetlust
- Koorts
- Gewrichtsontstekingen
- Bleke slijmvliezen
- Diarree of braken
- Kleine huidbloedingen
- Benauwdheid
- Vergrote lymfeklieren
Diagnose en behandeling
De diagnose wordt gesteld via bloedonderzoek. Eén tot vier weken na besmetting maakt het lichaam antistoffen aan. Deze antistoffen blijven levenslang in het bloed aanwezig. Daarom zegt de aanwezigheid van antistoffen op zichzelf niet of de hond op dat moment ook ziek is. De dierenarts beoordeelt of behandeling nodig is op basis van de klachten.
Behandeling bestaat meestal uit een antibioticakuur met Doxycycline van 3 tot 4 weken. De meeste honden reageren hier snel op en zijn vaak binnen een paar dagen klachtenvrij. Blijven de klachten aanhouden, dan is verder onderzoek nodig: mogelijk is er sprake van een andere of bijkomende aandoening.
DIROFILARIA (HARTWORM)
Hartwormen (Dirofilaria immitis) zijn parasitaire wormen die zich nestelen in het hart en de longslagaders van honden. Ze worden overgedragen via muggenbeten en komen met name voor in Zuid- en Oost-Europa, vooral rond de Middellandse Zee. Een infectie kan leiden tot ernstige hart- en longproblemen.
In het begin, als de hond slechts enkele wormen bij zich draagt, zijn er vaak geen merkbare klachten. Pas wanneer de wormen volwassen worden en zich in de longslagaders of het hart vestigen, ontstaan er symptomen.
Mogelijke ziekteverschijnselen zijn:
- Verminderde conditie
- Hoesten
- Gewichtsverlies
- Lage bloeddruk
- Flauwtes of omvallen
- Vochtophoping in de buik
- Behandeling
Zolang de hartwormen nog jong zijn (jonger dan 6 à 7 maanden), kunnen ze effectief worden bestreden met middelen zoals Stronghold of Milbemax.
Zijn de wormen eenmaal volwassen en gevestigd in het hart, dan wordt de behandeling complexer en risicovoller. De volwassen wormen kunnen worden gedood met injecties, maar omdat dit trombose kan veroorzaken (wanneer de dode wormen losraken en bloedvaten blokkeren), moet de gezondheid van het hart, de lever en de nieren eerst grondig worden onderzocht. Tijdens en na de behandeling moet de hond langdurig rust houden om complicaties te voorkomen.
In ernstige gevallen kunnen de wormen operatief verwijderd worden. Zes weken na de operatie volgt een lichtere behandeling om de resterende larven in het bloed onschadelijk te maken. Hoewel de operatie zelf risicovol is, zijn de vooruitzichten na een geslaagde ingreep goed.
Alternatief: behandeling met minder risico
Een minder ingrijpende aanpak is om de hond maandelijks te behandelen met Stronghold. Hiermee worden voortdurend de nieuwgeboren larven gedood, terwijl de volwassen wormen op natuurlijke wijze, verspreid over zo’n zeven jaar, afsterven. Deze methode vermindert het risico op trombose aanzienlijk, omdat de wormen geleidelijk verdwijnen in plaats van allemaal tegelijk.